Tijdens mijn uitzendingen in Afghanistan was het afgaan van het luchtalarm dagelijkse kost, soms wel meerdere keren per dag. Het luchtalarm waarschuwde ons wanneer onze militaire basis met raketten werd bestookt door de Taliban. Of je nou in de eetzaal of op je kamer zat, het midden in de nacht was, je buiten liep, aan het sporten was, ergens op een mobiel toilet zat of tijdens het uitvoeren van een moeilijke operatie in de operatiekamer, de Taliban hield absoluut geen rekening met het moment van afsteken van deze raketten die ze op onze basis afvuurden.
Als we aan het werk waren in de operatiekamer en het luchtalarm af hoorde gaan voelde ik mijn hart altijd een sprongetje maken (zoals je begrijpt ook niet van geluk). Ik voelde mijn hartslag versnellen en mijn adem stokte. We keken elkaar verschrikt aan en we wisten allemaal dat ons ‘houten’ ziekenhuis in deze Afghaanse zandbak niet raketbestendig was…..maar we wisten ook dat we onze patiënt(en) niet alleen konden laten middenin een spoedoperatie. We opereerden door…en gingen niet naar de bunkers buiten het ziekenhuis om beschutting te zoeken.
Het maandelijks afgaan van het luchtalarm hier in Nederland triggert mij nog steeds, waarschijnlijk net als bij vele veteranen met mij, maar dat is niet erg. Het is een logische reactie zolang het hierbij blijft en ik er geen slapeloze nachten van heb.
Ik sta buiten het ziekenhuis voor een van de bunkers die over de basis verspreid waren
Niet alleen militairen, maar iedereen kan getriggerd worden, met zowel positieve of negatieve ervaringen. Neem als voorbeeld een bepaald muzieknummer. Het doet je herinneren aan een bepaald moment. Je kent het wel dat ene leuke zomerliedje dat je doet terugdenken aan die heerlijke vakantie.
Er zijn vele collega’s in andere hoog risico beroepen zoals brandweer, politie, ambulance etc. die een herinnering kunnen hebben bij een bepaald geluid, geur of bepaalde situatie die doet terugdenken aan een gelijksoortige ervaring. En dat is helemaal niet erg, het wordt pas vervelend als het je dagelijks leven gaat beheersen en de nare herinneringen te pas en te onpas terugkomen.
Zo zijn er vele geluiden in het dagelijks leven die voor jou heel normaal zijn en je hartslag niet of nauwelijks verhogen. Maar kijk maar eens naar dit filmpje. Dit kan voor iemand die in een oorlogsgebied heeft gewerkt of geleefd heel anders zijn.
Kijk daarom alsjeblieft naar elkaar om en durf te vragen of het écht wel goed gaat met iemand, want dit biedt mogelijk een opening voor diegene om er over te praten. Praten helpt en lucht op. Vaak merk je dat je niet alleen bent en meer mensen met dezelfde gevoelens, problemen en vragen zitten, net als jij.
Als je je kwetsbaar op en open durf te stellen, krijg je vaak kwetsbaarheid terug.
Het vermijden van triggers heelt je niet, heling vindt plaats wanneer je getriggerd wordt en het je lukt om door de (soms pijnlijke) herinnering heen te gaan. Om zo op weg te gaan naar een andere toekomst en een rustigere 1e van de maand waarin ik, na terugkomst van uitzending, nog regelmatig op de grond dook. Nu denk ik alleen nog maar “oh ja, weer een maand voorbij” en ik stap gedachteloos de volgende winkel binnen alsof er niets gebeurd is.