'Vulneratus nec victus'

22 juli, 2022

17 april 2022, Zuiderpark, Den Haag.

We kijken elkaar aan en weten, zonder dat we er wat over zeggen, precies welke dag het vandaag is. We pakken elkaar beet en houden elkaar even stevig vast. In dit moment van twee buddy`s for life, waarop de tijd even stil lijkt te staan, worden we opgeschrikt door een oorverdovend applaus en gejuich. Het Nederlandse invictus basketbalteam scoort opnieuw en we laten elkaar los en springen en juichen samen hard mee! Enkele minuten later scoort het andere team en het gejuich van het gehele stadion is exact hetzelfde als bij het doelpunt van team NL en zo staan Hester en ik ook weer te juichen!

Welk team scoort maakt voor niemand iets uit, de atleten en de meeste bezoekers van de Invictus games weten dat er al 1e plaatsen zijn behaald. Er zijn al veel persoonlijke doelen van de atleten gehaald en hun deelname aan de Invictus games zijn hier het bewijs van.

Ik denk terug aan het einde van mijn dienst waarop een jonge Amerikaanse collega bij ons op de operatietafel overleed aan zijn immense verwondingen en wij helaas hebben moeten besluiten om de behandeling te staken. Later die avond krijg ik bericht dat er in Uruzgan 2 Nederlandse mariniers zijn overleden en 1 zeer zwaargewond is geraakt…. Ik kende geen van hen maar het zijn de spreekwoordelijke druppels die mijn emmer voor die dag doen overlopen. Bij aankomst op mijn kamer kijkt mijn buddy, Hester, me aan en zegt “Ik heb het al gehoord”. We pakken elkaar beet en staan zo samen minutenlang te huilen, de wereld lijkt stil te staan. Het was 17 april 2010, Kandahar Afghanistan.

Mijn aandacht verwisselt zich weer naar het speelveld waar ik een atleet in een rolstoel een doelpunt zie maken en spring weer de lucht in om te juichen.

Kijkend naar de scorende rolstoeler en anderen atleten zonder benen of arm en zien hoe geweldig ze hier bezig zijn, popt in mijn herinnering een Amerikaanse soldaat op, Steve. Hij was één van de vele collega`s die ik levensgevaarlijk gewond de operatiekamers opgereden heb zien worden.

Samen met Hester bij de Invictus games, Den Haag 2022

Ontvang gratis het e-book ‘ZZP’er in de zorg worden'

Download E-book

De meeste patiënten die bij ons hier midden in de Afghaanse woestijn de operatiekamer worden op gereden zeggen meestal niet zoveel; ze zijn veelal bewusteloos, in shock óf worden al gereanimeerd. Maar Steve niet, ‘Het gaat goed hoor met mij, alleen mijn voet is er vanaf geblazen!’ roept Sergeant Steve bij binnenkomst terwijl hij zelf zijn been, of wat daar nog van over is, in de lucht houdt. Hij is helder maar toch heb ik het gevoel dat hij niet door heeft dat hij zojuist, in ieder geval, zijn onderbeen is verloren. Steve blijkt ambulanceverpleegkundige te zijn geweest, dat verklaart een hoop! Hij wil dan ook van alles weten voordat hij onder narcose gaat. “Tot waar halen jullie mijn been er af? Kan ik met een prothese wel weer hardlopen? “Jullie maken wel foto`s he, tijdens de operatie?”

Ik vind het zo bijzonder en erg indrukwekkend dat hij nu deze vragen stelt. Zijn wil om te overleven is zo sterk, ik kan het voelen in alles wat hij zegt. Sergeant Steve is al een stap verder in zijn gedachtegang….hij is vastberaden om weer te lopen lijkt het, wat een enorme veerkracht heeft hij.

Sergeant Steve zal ergens tijdens zijn herstel het Purple Heart ontvangen (uit naam van de President van de Verenigde Staten.)

In Nederland hebben wij een soortgelijke onderscheiding; het Draaginsigne Gewonden. Dit is een zichtbaar teken van respect vóór en dank aan militairen en veteranen die lichamelijk of psychisch gewond zijn geraakt.

Samen met Hester voor het ziekenhuis in Afghanistan, Kandahar, 2010

‘Vulneratus nec victus’: Dit betekent; ‘gewond, maar niet verslagen’ en staat op het Nederlandse insigne. (Ex)collega`s, die net zo veerkrachtig zijn als Steve, en dragers van het Nederlandse insigne hebben afgelopen april voor Nederland meegedaan aan de invictus games in Den Haag. De Invictus Games is een internationaal sportevenement voor fysiek en/of mentaal gewonde militairen. De Invictus Games gebruikt de kracht van sport om herstel te stimuleren, revalidatie te ondersteunen en breder begrip en respect te genereren voor hen die hun land dienen of gediend hebben en daarbij gewond zijn geraakt.

‘Invictus’ betekent ‘ongeslagen of ‘onoverwonnen’. Het symboliseert de vechtlustige geest, van deze groep militairen. Het laat zien wat je, ondanks je verwondingen, allemaal kunt bereiken. Bij Defensie zeggen we regelmatig; “Voor hen die willen, is niets onmogelijk”.

Alle collega`s waren sportmensen voordat ze levensgevaarlijk gewond raakten. De Invictus games zijn voor velen van hen een nieuw doel, een stip op de horizon, een moment waarop ze kunnen laten zien én ervaren dat zij nog steeds sportmensen zijn. En dit lukt, dankzij hun eigen enorme veerkracht, de steun en vertrouwen van hun familie en vrienden en de inspanningen van de gehele medische keten.

En dit is waarom ik doe wat ik doe; Het onmogelijke proberen mogelijk te maken voor diegene die huis en haard verlaat om ergens op de wereld vrede en veiligheid te brengen.

Op het baretembleem van de geneeskundige troepen, mijn baretembleem, staat: Eripiendo Victoriae Prosum, Al helpende dien ik de overwinning. En wát voor, veelal persoonlijke overwinningen, hebben Hester en ik hier gedurende een week Invictus Games gezien!

Voor mij persoonlijk was op die dag in Den Haag, 17 april 2022, de cirkel rond. 12 Jaar na mijn 1e uitzending naar Afghanistan om samen met Hester naar de gewond geraakte, maar zeker niet verslagen collega’s te kijken. Hoe bijzonder is dat en wat een veerkracht bezit een mens, ongelofelijk!

Het zou geweldig zijn wanneer de invictus games niet alleen een stip op de horizon zijn voor gewonde geraakte militairen maar voor alle lichamelijk en geestelijk gewond geraakte mensen in Nederland en ver daarbuiten. Fonds gehandicaptensport ondersteunt deze mensen en ik hoop dat zij inspiratie hebben gehaald uit de games en het uiteindelijk in de samenleving ‘gewoon’ en toegankelijker wordt voor mensen in een rolstoel. Er is nog veel winst te behalen en het fonds gehandicaptensport mag meer op de kaart gezet worden.

Sporten is gezond, voor lichaam én geest.  Hester en ik deden dit dan ook veel tijdens onze uitzending om ons hoofd leeg te maken, het hielp ons enorm tijdens de heftige en drukke uitzending.

Een foto aan het einde van een wedstrijd van team NL tijdens de invictus games.