Duurzamer medicijngebruik en minder verspilling: onderdeel van Green Deal Zorg 3.0
20 mei, 2025
De zorgsector is verantwoordelijk voor een aanzienlijke milieubelasting, waarbij het gebruik en de verspilling van medicijnen een belangrijke rol speelt. Van medicijnresten in het oppervlaktewater tot CO₂-uitstoot bij productie en transport, verduurzaming van medicijngebruik is dringend nodig. Gelukkig wordt dit thema expliciet benoemd in de Green Deal Duurzame Zorg 3.0.
Wat is de Green Deal Duurzame Zorg 3.0?
De Green Deal Duurzame Zorg 3.0 is een gezamenlijke ambitie van de Nederlandse zorgsector om de ecologische voetafdruk te verkleinen en bij te dragen aan de klimaatdoelen van Nederland en Europa. Deze Green Deal is ondertekend door het ministerie van VWS, zorgaanbieders, brancheorganisaties en zorgverzekeraars. De afspraken bouwen voort op eerdere initiatieven en zijn gericht op concrete, meetbare resultaten.
De Green Deal richt zich op vijf hoofdthema’s die samen moeten leiden tot een klimaatneutrale zorgsector in 2050:
- Gezondheidsbevordering en preventie – Actieve inzet op het bevorderen van gezondheid en het voorkomen van ziekte.
- Bewustwording en kennisdeling – Vergroten van kennis over de impact van zorg op milieu en klimaat, en vice versa.
- CO₂-reductie – Verminderen van CO₂-uitstoot van gebouwen, energie en vervoer, met als doel 30% reductie in 2026 en klimaatneutraliteit in 2050.
- Circulaire zorg – Verminderen van primair grondstoffengebruik, met als doel 50% minder in 2030 en maximaal circulaire zorg in 2050.
- Duurzaam medicijngebruik – Verminderen van de milieubelasting veroorzaakt door het voorschrijven, gebruiken en weggooien van medicijnen.
Medicijnverspilling aanpakken: het project Retourmedicatie
Wist je dat er jaarlijks voor miljoenen euro’s aan ongebruikte medicijnen wordt verspild binnen de zorgsector? Dat is niet alleen zonde van het geld, maar ook belastend voor het milieu. Met het project Retourmedicatie zetten Nederlandse apothekers, zorgverzekeraars en toezichthouders een belangrijke stap richting duurzamer medicijngebruik.
In dit project worden ongebruikte, ongeopende en nog houdbare medicijnen die aan strikte kwaliteitsvoorwaarden voldoen, teruggenomen door apotheken en opnieuw verstrekt aan andere patiënten. Uit diverse pilots blijkt dat dit veilig kan, kosten bespaart én natuurlijk verspilling tegengaat.
Praktijkvoorbeeld: Jeroen Bosch Ziekenhuis voorkomt medicijnverspilling
Een goed voorbeeld is het Jeroen Bosch Ziekenhuis (JBZ), dat deelneemt aan de ROAD-studie 2.0. Deze richt zich specifiek op het heruitgeven van ongebruikte antikankermedicatie. Patiënten kunnen hun medicijnen die over zijn inleveren, waarna de ziekenhuisapotheek ze controleert op kwaliteit. Als ze aan alle eisen voldoen, worden ze opnieuw uitgegeven aan andere patiënten.
De resultaten zijn veelbelovend. Medicijnverspilling neemt af, én patiënten worden zich bewuster van verantwoord medicijngebruik. Dit project laat concreet zien hoe de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 impact heeft op verduurzaming in de praktijk.
Bron: Vervolgonderzoek heruitgifte medicatie om medicijnverspilling te voorkomen – Jeroen Bosch Ziekenhuis
Meer weten over de Green Deal 3.0?
Ben je nieuwsgierig geworden en zou je meer informatie willen over de Green Deal?
Lees dan hier een uitgebreider artikel op de officiële site.
